Jaarverslag 2023 Stichting Historische Verzameling KMA
Het bestuur van de Stichting Historische Verzameling Koninklijke Militaire Academie (HV KMA) doet hierbij verslag van de activiteiten en de gebeurtenissen over het kalenderjaar 2023.
De HV KMA is in 2003 opgericht met de navolgende statutaire doelstellingen:
Het beheren van de cultuurhistorische collectie die betrekking heeft op de geschiedenis van het Kasteel van Breda, de historie van het vorstenhuis voor zover er een relatie is met het Kasteel, de tradities en de opleidingen van de Koninklijke Militaire Academie, de voormalige cadettenschool, de voormalige Hoofdcursus en het voormalige Opleidingscentrum voor Officieren/Opleidingscentrum Officieren Speciale Diensten;
- Het verzamelen van voorwerpen waarmee de cultuurhistorische collectie kan worden aangevuld en waarmee ook in de toekomst de historie en tradities van de opleidingen aan de Koninklijke Militaire Academie kunnen worden vastgelegd;
- Het bestemmen van de aanwezige ruimten waarin de collectie dient te worden ondergebracht;
- Het realiseren van toegankelijkheid voor een zo breed mogelijk publiek.
Met het wegebben van de COVID pandemie en de daaraan verbonden beperkingen kon de HV in 2023 zijn publieksactiviteiten weer opstarten met toepassing van de Defensie veiligheidsregelgeving. Naast de reguliere wekelijkse openstelling van de expositie op dinsdag zijn op de meeste zaterdagen publieksrondleidingen verzorgd in samenwerking met stadgidsen van het Gilde de Baronie. Ook zijn er weer rondleidingen voor scholieren georganiseerd, die met name dankzij de inzet van een speciaal daarvoor aangestelde coördinator prima verlopen zijn.
Er is in 2023 veel tijd en energie gestoken in de herinrichting van het Kasteel na afloop van de renovatiewerkzaamheden. De intensieve en goede werkverhoudingen van onze technische ploeg met de uitvoerder van De Kok Bouwbeheer en met DOSCO / DFLB / FBD en DOSCO / DVM hebben daarbij de nodige vruchten afgeworpen. De vervolmaking van de herinrichting van de diverse ruimtes in het Kasteel zal in de komende jaren één van de aandachtpunten blijven.
Koningsdag 2024: vlaggenparade op de KMA en openstelling Expositie
De Nederlandse Defensie Academie (NLDA) houdt op Koningsdag (donderdag 27 april) de jaarlijkse vlaggenparade op de Parade van het complex Kasteel van Breda.
Alle inwoners van Breda worden uitgenodigd deze ceremonie bij te wonen. Van 9.00 tot uiterlijk 9.45 uur kunnen bezoekers het terrein betreden via de ingang aan het Kasteelplein. De parade zelf begint om 09.55 uur.
Tijdens deze Buitengewone Vlaggenparade zullen de Commandant Nederlandse Defensie Academie Generaal-Majoor Roy Sillen en de burgermeester van Breda Paul Depla, na het hijsen van de Nederlandse, Brabantse en Bredase vlag, het publiek toespreken
Bij deze Vlaggenparade wordt de muziek verzorgd door de Nassau Harmonie in samenwerking met het Cadetten Tamboer Korps Prins Bernhard. Hierbij worden o.a. het Wilhelmus en het Bredase Volkslied ten gehore gebracht.
Na het officiële gedeelte wordt iedereen uitgenodigd op de binnenplaats van het Kasteel. Daar staat een kopje koffie klaar en is er nog gelegenheid tot napraten onder muzikale begeleiding van bovengenoemde muziekkorpsen.
Daarna is van 10.00-14.00 uur de Historische Verzameling van de KMA in de voormalige HBS op het Kasteelplein is. De expositie is gratis toegankelijk.
C-NLDA opent vernieuwde expositie in het Koningin Wilhelmina Paviljoen
“Alhoewel kleinschalig van opzet kan jullie expositie worden gezien als een waardevol visitekaartje van de NLDA, een echte ‘parel in de kroon’ kan ik wel zeggen.”
Al sinds 2009 is in de oude HBS een expositie ingericht die gewijd is aan het verleden van het Kasteel van Breda en haar bewoners in de loop der eeuwen. ‘Panta Rhei’ zoals de Griekse filosoof Heraclitus rond 500 voor Christus al zei. Met andere woorden ‘alles is altijd in beweging’ hetgeen ook geldt voor de samenstelling van de expositie van de Stichting Historische Verzameling KMA (HV KMA).
Recent is een convenant ondertekend door C-NLDA en de HV KMA waarin de wederzijdse verantwoordelijkheden voor de werkzaamheden van de stichting t.b.v. het beheer van de cultuur-historische collectie van de KMA voor de komende vijf jaren zijn vastgelegd. In dit kader is o.a. de expositie in de afgelopen maanden heringericht om de drie vastgestelde verhaallijnen (Expositieplan 2023-2027) duidelijker zichtbaar te maken in de expositie.
Het gaat hierbij om 1. de geschiedenis van het Kasteel van Breda, 2. de historie van het vorstenhuis in relatie tot het Kasteel en 3. de tradities en opleidingen van de KMA en eerdere ander officiersopleidingen. In de hernieuwde expositie zijn deze thema’s nu veel duidelijker te herkennen.
Donderdag 30 november was het dan eindelijk zo ver. De expositie van de HV KMA werd officieel geopend door Commandant NLDA, generaal-majoor der mariniers Richard Oppelaar.
Er is door vele personen maandenlang hard gewerkt aan de herinrichting van de expositie wat bij de opening duidelijk zichtbaar werd. In aanwezigheid van bijna alle medewerkers van de HV KMA (bestuur en vrijwilligers) sprak generaal Oppelaar dan ook lovende woorden over het bereikte resultaat.
De generaal maakt tevens van de gelegenheid gebruik om een aantal mensen in het zonnetje te zetten die zich in de afgelopen periode bijzonder hebben ingezet voor de HV. Daarbij ging het met name om inzet voor de herinrichting van de expositie, het coördineren van de rondleidingen over het kasteelterrein en de bezetting van de expositie met vrijwilligers en de inzet van vrijwilligers als gastvouw bij de expositie en gids bij rondleidingen. Tot slot werd nog de penningmeester van de HV KMA, die een belangrijke rol heeft gespeeld bij het organiseren van enkele grote evenementen in 2023 zoals de Nassau-/Kastelendag en de Open Monumenten dag, in het zonnetje gezet. De generaal had verder sowieso veel lovende woorden voor alle vrijwilligers zonder wiens tomeloze inzet dit alles niet had kunnen plaatsvinden.
Na de officiële opening was het programma echter nog niet afgelopen. De rest van de dag stond namelijk in het teken van de traditionele ‘eindejaarsbijeenkomst’, ofwel het jaarlijkse uitje van alle vrijwilligers van de HV KMA. In dit kader werd een bezoek gebracht aan een ander bolwerk van het huis van Oranje-Nassau, namelijk het authentieke 17e-eeuwse Paleis het Loo in Apeldoorn.
De foto's zijn gemaakt door onze fotograaf Henk van de Rijke
Het huis van Brecht
Breda, 29 september. Kilacadmon Paper nummer 10, Het huis van Brecht, Bouwen en Wonen tussen Havenstoep en Blauwe Stoep
Op vrijdag 29 september vond de boekpresentatie plaats van een nieuw Kilacadmon Paper van de LtKol (b.d.) Jacques Brinkhof. Dit is inmiddels het tiende exemplaar uit een reeks historische publicaties die wordt uitgebracht onder auspiciën van de Stichting Historische Verzameling Koninklijke Militaire Academie (KMA).
Achtergrondinformatie
Kilacadmon Paper nummer 10, Het Huis van Brecht, Bouwen en Wonen tussen Havenstoep en Blauwe Stoep. De inhoud richt zich op de bouwgeschiedenis van, wat bekend staat als, het oudste stenen huis van de stad Breda. Het Huis Van Brecht, gelegen aan de Cingelstraat, staat op het terrein van de KMA en herbergt tegenwoordig de bibliotheek van de Nederlandse Defensie Academie (NLDA).
Kilacadmon Paper nummer 10 is een gedetailleerd boekwerk van 300 pagina’s. Het bevat gedegen bronverwijzingen en een uitgebreide literatuurlijst. Het is een studie die heemkundigen, maar ook liefhebbers, veel bekende en onbekende wetenswaardigheden van de geschiedenis van dit bijzondere monument en zijn bewoners biedt. Deze zijn samengebracht in een chronologisch overzicht van de jaren 1300 tot 2000.
De auteur is in 1974 afgestudeerd bij de studierichting Vliegtuigbouwkunde aan de Koninklijke Militaire Academie (KMA), nu Nederlandse Defensie Academie (NLDA) te Breda. Daarna is hij als Technisch Officier van de Koninklijke Luchtmacht (KLu) werkzaam geweest in het vliegtuig- en motoronderhoud, de onderhoudslogistiek en -opleidingen van Defensie. Na zijn diensttijd werd hij vrijwilliger bij de Stichting Historische Verzameling van de KMA. Deze uitgave is het vervolg op een eerdere Kilacadmon Paper van zijn hand (Kilacadmon Paper nr. 7), over de familie Van Brecht.
Jacques Brinkhof is Gast aan Tafel bij de huisomroep van het Elisabeth verzorgingshuis in Breda.
Wilt u het gesprek bekijken Klik dan op deze link
Gast aan Tafel- Huis van Brecht - Jacques Brinkhof
Open Monumentendag(en) 2023
Breda 10 september. In het weekend van 9 op 10 september 2023 hebben de jaarlijkse monumentendagen wederom plaatsgevonden. Het kasteel van Breda was een van de 5.000 monumenten in Nederland die werden opengesteld en gratis toegankelijk waren voor het publiek. Het roemruchte kasteel kent een lange en soms roerige geschiedenis. Al rond 1200 stond hier een middeleeuwse burcht die later werd verbouwd tot een prachtig renaissance paleis. Het kasteel was ooit het stamslot van de Nassaus, de voorouders van onze Koninklijke familie en in die hoedanigheid speelde het kasteel een belangrijke rol in Europa in de 15e t/m de 17e eeuw. Het werd daarbij tijdens de 80-jarige oorlog ooit terug veroverd op de Spanjaarden door prins Maurits middels de fameuze krijgslist met het Turfschip van Breda en in 1667 werd op het kasteel bij de Vrede van Breda ‘Nieuw Amsterdam‘ geruild’ met Suriname. In 1828 werd het paleis omgebouwd tot het huidige kasteel waardoor het nu alweer bijna 200 jaar het onderkomen van de Koninklijke Militaire Academie is. Het Kasteel is een militair object en daardoor slechts beperkt toegankelijk voor het grote publiek. Op de jaarlijkse monumentendag echter organiseert de Stichting Historische Verzameling KMA rondleidingen van ongeveer een half uur over het terrein waarbij diverse gebouwen bezocht worden.
Hofstad Breda
In de sporen van de Nassaus
Combineer een museumbezoek met een stadswandeling!
Ervaren stadsgidsen van Gilde de Baronie verzorgen een interessante tour door Breda. De start is in het museum met een korte rondleiding door de Nassau expositie. Vervolgens wordt in het stadshart gezocht naar de nog aanwezige sporen van de Nassaus. Behalve het museum wordt ook de Grote Kerk en het Kasteel van Breda bezocht.
Deze gecombineerde wandeling vindt plaats op zaterdagmorgen en op vrijdagmiddag. Voor de exacte data, tijden, kosten en aanmelding, zie de website van Gilde de Baronie:
Link:
www.gildebaronie.nl/hofstad
Zonovergoten Nassaudag zeer drukbezocht
Breda 29 mei 2023 - Het Kasteel van Breda werd tijdens de Bredase Nassaudag ook dit jaar weer zeer druk bezocht. Maar liefst 6782 bezoekers passeerden de Stadhouderspoort, die toegang geeft tot de Parade, het grote plein voor het kasteel. Daar gaf het trompetterkorps van de Garde Jagers regelmatig een muzikale show ten gehore. Veel belangstelling was er van ouders met jonge kinderen. Zij keken hun ogen uit bij het optreden van diverse historische re-enactgroepen en graaiden gretig in een berg zand, op zoek naar een verborgen schat. Op de binnenplaats van het kasteel was het gekletter van schermdemonstraties niet van de lucht. De belangstelling voor rondleidingen op de gerenoveerde eerste verdieping van het kasteel was groot, alle rondleidingen waren volgeboekt. Bij het Blokhuis, de voormalige woning van Willem van Oranje, was het aansluiten in de rij om schuifelend een glimp van het interieur te zien en werden bezoekers verrast door de klanken van een muziekensemble. Tot slot konden bezoekers in de vaste expositieruimte van de KMA in het Koningin Wilhelmina Paviljoen de nieuw verworven maquette van het Kasteel van Breda ten tijde van de List met het Turfschip in 1590 bewonderen. Dit is een replica van het origineel dat eigendom is van het Stedelijk Museum Breda. De grote belangstelling voor het Kasteel van Breda was waarschijnlijk ook versterkt doordat er, anders dan in voorgaande jaren, ook op het Kasteelplein tal van activiteiten plaatsvonden.
De commandant van de Nederlandse Defensie Academie, generaal-majoor der Mariniers Richard Oppelaar, keek in zijn rondgang over het kasteelcomplex met veel genoegen hoeveel belangstelling er was voor het bezichtigen van het normaal gesproken gesloten militaire terrein.
Bekijk ook even het fotoboek van deze dag door onze fotograaf Henk van de Rijke
Inrichten Bolognezaal
Breda, 9 februari 2023 - De HVKMA werkt momenteel aan de herinrichting van diverse ruimtes in het Kasteel van Breda. Op de begane grond wordt o.a. de Bolognazaal opgeknapt. Met het aanbrengen van enkele informatieve afbeeldingen wordt de bijdrage van de naamgever, de 15e-eeuwse architect Tommaso Vincidor, geboren in Bologna (It.) geïllustreerd. Tommasso Vincidor da Bologna, zoals hij ook wel wordt genoemd, woonde tot zijn overlijden in 1536 in Breda waar hij in opdracht van Graaf Hendrik III van Nassau het Kasteel van Breda ontwierp.
(Klik op de foto voor een vergroting) Het renaissance-paleis was rijkelijk voorzien van vele ornamenten. Veel van deze ornamenten werden gesloopt bij de herinrichting van het kasteel in 1828 tot militaire academie. Halverwege de 20e eeuw werden vele brokstukken aangetroffen onder enkele gesloopte gebouwen, waarna ze als rijksmonument werden bewaard bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. Onlangs kwamen ze terug naar Breda waar ze in het gemeentelijk depot van de archeologie werden opgeslagen. Mogelijk worden in de nabije toekomst enkele van deze brokstukken tentoongesteld in de Bolognazaal. Vooruitlopend daarop werd door 'Custom Fotowand' uit 's-Hertogenbosch een foto van de brokstukken in het depot als wall paper aangebracht op een van de wanden in de Bolognazaal. De opknapwerkzaamheden gaan voort.
Eindejaarafsluiting 2022, Stan Wulffaert ere-voorzitter
Breda, 23 november 2022 - Niet gehinderd door Covid beperkingen, konden we met ondersteuning van commandant NLDA vandaag onze vrijwilligers weer uitnodigen voor onze traditionele eindejaarbijeenkomst. De opkomst groter dan ooit. Toon van der Grinten verzorgde een uitgebreide rondleiding door de eerste verdieping van het kasteel dat na de ingrijpende renovatie een ware metamorfose had ondergaan. Hij stond daarbij stil bij de rol die de HV KMA heeft gekregen bij de herinrichting van de diverse ruimtes en de uitstekende samenwerking met de aannemer. Na een verplaatsing per bus kwamen we opnieuw samen in het Maczek Memorial, alwaar we door vrijwilligers van het Maczek Museum uitvoerig werden geïnformeerd over het memorial en de Poolse lotgevallen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de aangeklede borrel sprak commandant NLDA, generaal-majoor der Mariniers Richard Oppelaar, de vrijwilligers toe en dankte hij hen voor hun inzet in de afgelopen periode. Voorzitter ad interim, Tom Giesbers, nam formeel afscheid van een aantal vrijwilligers die vaak vele jaren hun diensten aan de stichting hadden aangeboden. Daarbij kreeg ieder van hen een persoonlijke oorkonde.
Lees meer: Eindejaarafsluiting 2022, Stan Wulffaert ere-voorzitter
Pagina 1 van 6